پنجشنبه 17 آبان 1403
مبحث استفاده از فناوری نانو در حوزه برق و انرژی از سال 1382 در پژوهشگاه نیرو و با انجام پروژه‌ای تحت عنوان "بررسی کاربردهای فناوری نانو در صنعت برق و انرژی" شروع شد. در سال‌های 1382 تا 1388 چندین پروژه تحقیقاتی و ساخت در زمینه کاربردهای نانوفناوری در حوزه برق و انرژی در پژوهشگاه انجام شد که از جمله مهمترین آن‌ها می توان به "سنتز نانو «فناوری نانو» به عنوان یکی از فناوری‌های کلیدی قرن بیست و یکم، توجه جدی کشورها و شرکت‌های بزرگ دنیا را به خود جلب نموده است و ویژگی‌های منحصر به فرد آن موجب شده تا طیف وسیعی از تحقیقات به سوی این فناوری جادویی قرن بیست و یکم روانه شود. «فناوری نانو»، رویکرد نوین به فناوری‌ها است به نحوی که به آنها خواص و کارکرد ویژه‌ای می‌بخشد. این فناوری به خودی خود کارکردی نداشته، بلکه در بهره‌گیری از آن در فناوری‌های متداول می‌توان اثرات ویژه آن را در بهبود خواص درک نمود. این فناوری همچنین با طبیعت بین‌رشته‌ای خود در آینده دربرگیرنده همه فناوری‌های امروزی خواهد بود و به جای رقابت با فناوری‌های موجود، موجبات رشد آنها را فراهم می‌آورد.
امروزه با توجه به سرعت بالای رشد فناوری‌ها و رویکرد کشورهای توسعه‌یافته به فناوری‌های نوین، صنعت برق کشور به منظور حفظ ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود از یک سو و ارتقاء سطح علمی و جلوگیری از عقب‌ماندگی از سوی دیگر ناگزیر از گرایش به فناوری‌های نوین می‌باشد.
بر همین اساس پژوهشگاه نیرو که عملاً بازوی پژوهشی صنعت برق کشور محسوب می‌شود و ماموریت توسعه فناوری‌های مرتبط را برعهده دارد با هدف ترویج بهره‌گیری از فناوری نانو در حل معضلات صنعت برق و انرژی اقدام به راه-اندازی «مرکز توسعه فناوری نانو در حوزه برق و انرژی» نموده است. این مرکز با حمایت از مراکز دانشگاهی، تحقیقاتی و شرکت‌های دانش‌بنیان و هدایت کلان و نظام‌مند طرح‌ها و پروژه‌های مبتنی بر فناوری نانو به سمت نیازهای صنعت برق موجبات افزایش بهره‌وری و توسعه توانمندی‌ها را در صنعت برق فراهم خواهد آورد و متعاقباً دستیابی به چشم انداز تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر را برای شرکت‌های دانش بنیان و مراکز پژوهشی محقق خواهد کرد.
وب‌سایت اختصاصی مرکز توسعه فناوری نانو در صنعت برق
براى تحقق چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ایران و در راستای سند راهبردی توسعه فناوری نانو در حوزه نیرو، با ایجاد و راهبری شبکه فناوری نانو در حوزه برق و انرژی، جمهوری اسلامی ایران دارای جایگاه نخست در فناوری نانو در منطقه با ویژگی‌های زیر است:
  • تولیدکننده محصولات مبتنی بر فناوری‌ نانو با ارزش افزوده بالا در حوزه برق و انرژی؛
  • صادر کننده محصولات و خدمات فناوری نانو در حوزه برق و نیرو
  • تسهیل ارتباط میان محققان و صنعتگران به منظور شناسایی و رفع نیازهای فناورانه متقاضیان صنعتی حوزه برق و انرژی با استفاده از فناوران نانو
  • افزایش روند توسعه تحقیقات و پژوهش‌های فناوری نانو در حوزه برق و انرژی
  • حمایت و تثبیت شرکت‌های دانش بنیان در حوزه فناوری نانو و شاغل در صنعت برق و انرژی
  • ایفای نقش مدیریت فناوری در زمینه فناوری نانو در صنعت برق و انرژی
  • هماهنگی فعالیت بخش‌های مختلف صنعت برق، مراکز تحقیقاتی و دانشگاه‌ها در زمینه طرح‌های مرکز
  • مدیریت ارائه خدمات علمی، پژوهشی و آزمایشگاهی به صنعت برق در زمینه فناوری نانو در حوزه برق و انرژی
  • راه‌اندازی پایلوت‌های مورد نیاز صنعت برق در زمینه فناوری نانو در حوزه برق و انرژی
  • جهت‌دهی تحقیقات و توسعه مرکز در راستای نیازمندی‌های بازار
  • تمرکز، سازماندهی و هم‌افزائی فعالیت‌های مرتبط با فناوری نانو در حوزه برق و انرژی در پژوهشگاه نیرو
  • برنامه‌ریزی، تعریف، ارجاع و نظارت بر اجرای طرح‌ها و پروژه‌های کاربردی و توسعه‌ای در زمینه نانوفناوری در حوزه برق و انرژی، كه تحت مدیریت پژوهشگاه نیرو به اجراء در‌می‌آید
  • انباشت دانش در حوزه‌های علمی و تخصصی و ایجاد بانک اطلاعاتی از محققین و صاحبنظران در زمینه فناوری نانو در حوزه برق و انرژی
  • ایجاد نظام و تامین منابع مالی لازم جهت حمایت مالی از طرح‌ها و پروژه‌های فناوری نانو در حوزه برق و انرژی
  • مدیریت نظام‌مند حمایت از شرکت‌های دانش بنیان مرتبط با فناوری نانو در حوزه برق و انرژی در قالب مراکز رشد و پارک‌های علمی و فناوری و صندوق‌های مالی حمایت از پژوهش
مبحث استفاده از فناوری نانو در حوزه برق و انرژی از سال 1382 در پژوهشگاه نیرو و با انجام پروژه‌ای تحت عنوان "بررسی کاربردهای فناوری نانو در صنعت برق و انرژی" شروع شد. در سال‌های 1382 تا 1388 چندین پروژه تحقیقاتی و ساخت در زمینه کاربردهای نانوفناوری در حوزه برق و انرژی در پژوهشگاه انجام شد که از جمله مهمترین آن‌ها می توان به "سنتز نانو پودرهای ZnO و افزودنی‌های آن جهت مصرف در برقگیرهای اکسید روی" و "شناسایی و رده‌بندی اقتصادی تجهیزات قابل جایگزینی با استفاده از نانوتکنولوژی در تولید، انتقال و مصرف برق، با تاکید بر نانوباتری‌ها، نانو لوله‌های کربنی، نانو سیم‌ها و نانسولیت‌ها" اشاره کرد.
در سال 1388 کار برروی سلول‌های خورشیدی نانوساختار در پژوهشگاه نیرو آغاز شد و دانش فنی ساخت اجزاء مختلف سلول‌های خورشیدی حساس شده به رنگدانه در پژوهشگاه نیرو به دست آمد.
در سال 1392 تفاهم نامه‌ای مابین پژوهشگاه نیرو و ستاد نانو ریاست جمهوری جهت راه‌اندازی شبکه‌ای قوی با هدف تسهیل برقراری ارتباط میان صنعت و مراکز پژوهشی و دانشگاهی در بخش نانوفناوری در حوزه برق و انرژی امضاء شد.
در پی اجرای پروژه‌ای تحت عنوان "تدوین نقشه راه فناوری نانو در حوزه برق و انرژی" مرکز توسعه فناوری نانو تاسیس شد.